سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش  مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی از ایسنا، ترحم بهزاد با بیان اینکه برای مردمی‌سازی فعالیت‌های منابع طبیعی نظام‌نامه‌ای تحت عنوان مردمی سازی فعالیت‌های اجرایی در منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تدوین شد، اظهار کرد: بعد از آن نیز یک برنامه جهادی با ۵ طرح در راستای احیای سرزمین با مشارکت مردم برای جنگل، بیابان، مرتع، آبخیزداری و حفاظت از عرصه‌های طبیعی تدوین شد.

وی ادامه داد: این ۵ طرح شامل طرح کاشت یک میلیارد درخت، نهضت توسعه آبخیزداری در کشور، طرح تحول احیای پوشش گیاهی و تولید علوفه مراتع کشور، طرح مقابله با بیابان زایی و تثبیت کانون‌های مقابله با گرد و غبار  و حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی است.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اضافه کرد: امروزه منابع طبیعی کشور نقش بی بدیلی در حفظ منابع پایه تولید، امنیت زیستی و توسعه پایدار کشور ایفا می‌کند که اخیرا با توجه به تغییر اقلیم، تغییر کاربری عرصه‌های منابع طبیعی و تغییر پوشش گیاهی جنگل‌ها منابع طبیعی با چالش‌های بحران آب، سیل، خشکسالی، تخلیه آبخوان ها، فرونشست زمین، بیابان زایی، آتش سوزی، طغیان آفت مواجه بوده که نیاز به برنامه را اجتناب ناپذیر می‌کند.

وی با بیان اینکه ۸۲.۲ میلیون هکتار اراضی مرتعی شناسایی شده در کشور داریم، افزود: نزدیک به یک میلیون و ۲۲ هزار خانوار مرتع دار در ۴۴ هزار و ۲۰ سامان عرفی (محدوده‌ای از اراضی مرتعی که مورد بهره‌برداری تعداد مشخصی از خانوارهای عشایر قرار گرفته) شناسایی شده‌اند و ۳۸۱ هزار فقره پروانه چرا در اختیار آنها قرار داده شده است.

بهزاد تصریح کرد: وابستگی معیشت یک میلیون و ۲۲ هزار مرتع دار و تامین بیش از ۴۲ درصد گوشت قرمز مورد نیاز کشور ضرورت وجود یک نقشه راه اجرایی در راستای بهبود نظام‌های بهره‌برداری و مشارکت مرتع داران در مدیریت مراتع کشور را لازم می داند. علاوه بر آن خدمات مراتع نیز حائز اهمیت است که از جمله آنها می توان به ترسیب کربن، توسعه صنعت گردشگری، تشکیل  و نگهداری خاک، تنظیم آب و هوا، گردش در طبیعت وجلوگیری از خسارت به زیستگاه‌ها اشاره کرد.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون کل اعتباری که به مراتع تخصیص داده شد ۵۶۴ میلیارد تومان و به طور میانگین هر سال مدیریت مرتع حدود ۱۵۵ تومان بود و این را می‌طلبید که سازمان به فکر مشارکت مردم باشد. با توجه به گستردگی عرصه در سطح کشور باید به طرف مردم حرکت و از وجود مردم برای این موضوع استفاده کنیم.

وی عنوان کرد: اهدافی که برای مشارکت مرتع داران در نظر گرفتیم توانمندسازی مرتع داران، ساماندهی بهره‌برداری از مراتع کشور، بهبود فرآیند مشارکت مرتع‌داران در روند اجرای طرح‌های مرتع‌داری است. همچنین  برای بهبود استفاده از مراتع طرح‌هایی در نظر گرفته شده که از جمله آنها می‌توان به بوم گردی و گردشگری، زنبورداری، پرورش ماکیان، پرواربندی، پرورش حیات وحش، استفاده از گونه‌های چند منظوره، کشت علوفه و انرژی‌های نو اشاره کرد. از طرفی بحث احصا و ثبت دانش بومی در نظام میراث کشاورزی و تلفیق آن با دانش نوین، بهبود کمی و کیفی رویشگاه های مرتعی و گیاهان دارویی با رویکرد حفظ احیای ذخایر ژنتیکی گونه‌های نادر، حفاظت از آب و خاک و تولید علوفه نیز از اهداف این برنامه است.

به گفته وی طرح مردمی سازی مدیریت مراتع تدوین شده ولی هنوز به استان‌ها برای اجرا ابلاغ نشده است.

بهزاد با اشاره به اینکه این طرح برای اجرایی شدن به الزاماتی نیاز دارد، گفت: باید اراده و باور مدیریتی در بدنه سازمان منابع طبیعی و ادارات زیرمجموعه برای اجرای برنامه‌های مردمی سازمان منابع طبیعی وجود داشته باشد. همچنین بهبود کمی و کیفی فضای کار و تقویت منابع انسانی،   تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای برنامه‌های مردمی منابع طبیعی و آبخیزداری، به روز رسانی قوانین و مقررات و رفع تعارضات، تقویت فرهنگ عمومی و تخصصی، توصیه مشارکت های مردمی، برقراری انسجام درون و برون سازمانی به منظور هماهنگی در طرح ها و اقدامات مرتبط با توسعه مشارکت های مردمی نیاز است.

وی در ادامه گفت: توجه و رسیدگی به مراتع فراسازمانی و فرادستگاهی است و همه دستگاه‌های ملی باید پای کار باشند زیرا مراتع نقش زیادی در تامین امنیت غذایی دارند.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در ادامه گفت: با توجه به گستردگی مراتع که ۸۴ میلیون و۸۰۰ هزار هکتار است می طلبید که مشارکت بهره برداران را داشته باشیم، زیرا اگر بدون حضور آنها وارد شویم به بن بست می‌خوریم.